Palec „zatrzaskujący”, „strzelający”, „trzaskający” jest schorzeniem, którego objawy i dolegliwości bólowe skutecznie utrudniają wykonywanie codziennych czynności.

Schorzenie palca zatrzaskującego związane jest ze ścięgnami mięśni przedramienia odpowiadającymi za ruch zginania palców w dłoni. W zdrowej ręce, podczas czynności zginania i prostowania palca, ścięgna, pomagające mięśniom zginaczy i prostowników wykonać ruchy w stawach, poruszają się płynnie w troczkach – strukturach, wytworzonych przez więzadła, których zadaniem jest przytrzymanie ścięgien przy kościach i przeniesienie siły mięśni na palce. Kiedy powierzchnia ścięgna w wyniku zwiększonego tarcia zostaje pogrubiona, jego przejście przez troczek jest utrudnione i palec nie zgina się w prawidłowy sposób. Czasami, gdy palec zostanie przyblokowany w troczku w pozycji zgiętej, mięśnie prostowników, mogą nie mieć wystarczająco dużo siły, aby samodzielnie go wyprostować. W takim wypadku chory może wspomagać się drugą ręką, jednak takie prostowanie palca może powodować dodatkowe dolegliwości bólowe.

Najczęstszą przyczyną palca zatrzaskującego jest długotrwałe przeciążenie mięśni ręki poprzez wykonywanie powtarzających się czynności. Na chorobę narażone są również osoby cierpiące na reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzycę oraz osoby, które przebyły uraz dłoni.

Początkowo palec zatrzaskujący objawia się jedynie trudnościami w poruszaniu palcem. Zginaniu i prostowaniu nie towarzyszy ból, ale podczas ruchu słychać charakterystyczne trzeszczenie. Jeśli objaw jest zlekceważony przez pacjenta, w ścięgnie wystawionym na długotrwałe ocieranie o ścianę troczku dochodzi do powstania stanu zapalnego, obrzęku, zgrubień oraz bolesnego guzka. Dolegliwości bólowe pojawiają się początkowo w momencie prostowania palca, a następnie mogą promieniować na większy obszar dłoni nawet w bezruchu.

Rozpoznanie palca zatrzaskującego stawiana jest podczas badania fizykalnego na konsultacji ortopedycznej.

Jeśli palcu zatrzaskującemu nie towarzyszą większe dolegliwości bólowe, a ruchomość palca jest minimalnie ograniczona, leczenie polega na odciążeniu chorej ręki i unieruchomieniu palca oraz ewentualnie iniekcji sterydami, których zadaniem jest zmniejszenie stanu zapalnego i obrzęku.

W przypadku zaawansowanego schorzenia, w którym doszło do przyblokowania zgiętego palca, zalecany jest zabieg chirurgiczny. Operacja palca zatrzaskującego przeprowadzana jest w znieczuleniu miejscowym, w warunkach ambulatoryjnych. Zabieg polega na przecięciu troczka i przywróceniu gładkiej ruchomości ścięgna zginaczy.

Okres rekonwalescencji po operacji palca zatrzaskującego trwa zazwyczaj ok. 1-1,5 miesiąca. Jego bardzo istotnym elementem jest rehabilitacja, która pomaga zmniejszyć ryzyko powstania zrostów. Powstanie zrostów może ponownie ograniczyć ruchomość palca, dlatego terapia manualna powinna być prowadzona pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty, który dobierze odpowiedni zestaw ćwiczeń oraz będzie kontrolował poprawność ich wykonywania.

Autor: VenoMedica
Prawa autorskie zastrzeżone.

Zespół cieśni nadgarstka powstaje na skutek zwyrodnienia lub obrzęku zapalnego struktur w kanale nadgarstka. W wyniku obrzęku tkanek, dochodzi do ucisku i niszczenia delikatnego nerwu pośrodkowego. Powstały ucisk może powodować dolegliwości bólowe oraz utrudniać wykonywanie codziennych czynności.

Nerw pośrodkowy jest nerwem splotu ramiennego, który odpowiada za unerwienie palców dłoni: kciuka, palca wskazującego, palca środkowego oraz częściowo palca serdecznego. Uciśnięcie nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka powoduje dyskomfort w postaci mrowienia i drętwienia, a wraz z postępem choroby zmniejszenie siły chwytu oraz osłabienie czucia w dłoni.

Podczas konsultacji lekarskiej ortopeda w pierwszej kolejności przeprowadza z pacjentem wywiad, którego celem jest ustalenie objawów oraz sytuacji, w których objawy się pojawiają lub nasilają. Następnie przystępuje do badania fizykalnego, podczas którego wykonuje badanie palpacyjne oraz ultranograficznego, pokazującego zmiany w obrębie nadgarstka. Jeśli zdaniem lekarza, dolegliwości pacjenta będą związane z nerwem pośrodkowym, skieruje on pacjenta na badanie elektromiografii (EMG). Jest to badanie polegające na pomiarze impulsów przewodzenia nerwowego, którego celem jest ustalenie miejsca uszkodzenia nerwu. Badanie to jest niezbędne do określenia, czy ucisk nerwu pośrodkowego zlokalizowany jest w kanale nadgarstka czy na innym jego poziomie (np. barku, łokciu).

Istnieje możliwość zachowawczego leczenia zespołu cieśni nadgarstka, polegającego na stosowaniu iniekcji sterydów oraz suplementacji witaminy B6. Leczenie to niestety nie przynosi ulgi pacjentowi oraz nie daje znacznej poprawy schorzenia.

Najczęściej stosowanym leczeniem zespołu cieśni nadgarstka jest leczenie operacyjne. Zabieg polega na nacięciu skóry po stronie dłoniowej, rozwarstwieniu tkanek, aż do momentu uwidocznienia troczka zginaczy, a następnie przecięciu więzadła lub rzadziej wykonaniu Z-cięcia, które pozwala na jego wydłużenie bez przerywania ciągłości, w efekcie czego zmniejszenie ucisku na nerw pośrodkowy. Procedura jest małoinwazyjna i całkowicie bezpieczna. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Po około 30 minutach pacjent opuszcza placówkę medyczną o własnych siłach.

Czas rehabilitacji pooperacyjnej w dużej mierze zależy od stopnia uszkodzenia nerwu. Uszkodzenie lekkie, powodujące przed zabiegiem drobne parestezje opuszek palców (mrowienie, drętwienie), regeneruje się po kilku miesiącach. Tymczasem ciężkie uszkodzenia, których wynikiem był zanik czucia na prawie całej dłoni i niedowłady, mogą regenerować się do dwóch lata. Możliwe jest też, że nerw nigdy nie wróci do pierwotnej sprawności, jednak zdarza się to bardzo rzadko. Z tego względu zaleca się rehabilitacje pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty, który będzie nadzorować poprawność ćwiczeń oraz monitorować postępy terapii.

Autor: VenoMedica
Prawa autorskie zastrzeżone.